Auteur: Paul van der Werf

Hoe belangrijk is de eerste zin van een boek en welke goede voorbeelden ken je?

Dit is Peters 40e vraag uit zijn #50books reeks. Over het eerste gedeelte van die vraag kan ik kort zijn. Ik heb er nu een aantal dagen over na kunnen denken omdat het er steeds maar niet van kwam dit blog te schrijven maar ik de vraag al had uitgekozen. Maar eerlijk gezegd is me slechts één zin te binnen geschoten en dat waren er twee. Dat leg ik dadelijk wel uit.

Van veel boeken die ik heb gelezen, kan ik me nog maar weinig letterlijk herinneren. Ik ben niet iemand die hele passages uit zijn favoriete boeken kan opdreunen. Ik onthoud veel meer de sfeer van het boek en wat voor gevoel ik had tijdens het lezen. En de grote lijnen van het verhaal. Details zoals citaten of (begin)zinnen die zijn voor mij een stuk lastiger.

Om die reden kan ik het tweede deel van deze vraag dan ook niet uitgebreid beantwoorden. Toch is me al vrij snel nadat ik vorige week deze vraag weer las een voorbeeld te binnen geschoten. Ik foetel wel een klein beetje want het niet de eerste zin van het boek want de hoofdstukken worden vooraf gegaan door een voorwoord van de auteur. En die eerste zin die ik mij herinner, is de eerste zin van het eerste hoofdstuk, niet van het voorwoord.

En die eerste zin luidde: The year was 1912. Een weinig spectaculair begin, dat geef ik grif toe. En het is ook niet om die reden dat deze zin mij bij is gebleven. Ik herinnerde mij die zin ook in eerste instantie in het Nederlands als Het was in het jaar 1912. De Engelse zin komt uit het boek The boy Biggles, de Nederlandse zin komt uit de vertaling van dat boek, Biggles en zijn basis. Die zin – die ik naar ik me meen te kunnen herinneren in eerste instantie als Het jaar was 1912. vertaalde – is dan misschien niet zo’n heel bijzondere, hij is me wel altijd bijgebleven. En is daarmee een symbolische herinnering geworden aan een het begin van een mooi project dat nog steeds loopt en dat van mij nog jaren door mag gaan.

Vraag 42 van Peters #50books reeks 2013 luidt: wie van jullie leest er tegenwoordig nog poëzie?

Mijn antwoord kan eigenlijk slechts “Ik niet.” zijn. Of misschien klopt dat niet helemaal want de vraag veronderstelt immers dat we het (vroeger) wel gedaan hebben. En met ‘we’ bedoel ik dan in ieder geval de lezers van Peters blog. In in mijn geval klopt dat ook wel. Ik las wel poëzie. Dat klinkt dan weer of er een bepaald moment aan te wijzen is dat ik radicaal besloten heb de poëzie voortaan te mijden, maar dat is niet het geval. Wel het geval is dat ik er eigenlijk veel te weinig bij stil sta dat ik een poëziebundel zou kunnen gaan lezen als ik weer eens voor mijn boeken sta.

En ik zou toch beter moeten weten

Tijdens mijn studie Algemene Cultuurwetenschappen las ik uiteraard poëzie, soms naar aanleiding van de actualiteit, ik meen me rond 9/11 een gedicht te herinneren dat refereerde aan de start van de Tweede Wereldoorlog en een gedicht van Wisława Szymborska. En ik schreef ooit een paper over The Love Song of J. Alfred Prufrock van T.S. Eliot en las ook zijn The Waste Land / Het barre land (geannoteerde vertaling van Paul Claes).

Bachelorscriptie

Ik behoorde tot de eerste lichting studenten die met de nieuwe bachelor- en mastersctuctuur te maken hadden. Daardoor heb ik zowel een bachelorscriptie als een masterscriptie geschreven. En laat de bachelorscriptie dankzij mijn begeleider nu over Uitgeverij De Beuk gaan, de uitgeverij van de toen pas overleden Wim Simons die gespecialiseerd was in poëzie. Uiteraard heb ik verschillende poëziebundels die bij deze uitgeverij verschenen waren gelezen. En ik moet toegeven dat ik onder de indruk raakte van de uitgeverij en de poëzie die onder haar hoede het levenslicht zag. Uitgeverij De Beuk bleek in de door mij onderzochte periode verreweg de grootste uitgever van poëzie in Nederland te zijn. Maar niet alleen getallen kwamen aan bod, ook analyseerde ik een aantal gedichten inhoudelijk, al moet ik jullie nu de conclusies daarvan schuldig blijven

Na mijn scriptie

Tijdens het schrijven van mijn scriptie nam ik me voor poëzie te blijven lezen maar zoals zo vaak met goede voornemens strandde dit ook. Ik wilde eigenlijk al op gaan schrijven dat ik naast de poëzie die tijdens mijn studie aan de orde kwam eigenlijk alleen nog maar de gedichten van Julita lees, toen ik mij herinnerde dat ik twee jaar geleden nog een bloemlezing van Franse moderne poëzie en en van Hermann Hesse las.

En het boek dat ik de afgelopen dagen las, bevatte een soldatenlied uit de Eerste Wereldoorlog. Telt dat ook?

Daar ga je dan, neem je je voor dagelijks te gaan bloggen en blijf je hele dag lezen. Dus maar gauw een inktoppertje gekozen uit alle vragen van #50books die hier nog aan bod gaan komen zodat ik snel weer verder kan met mijn boek. Die vraag is nummer 35:

Hebben jullie ook (een) gesigneerd boek(en) met een speciaal verhaal?

Twee jaar was ik bij een alumni-bijeenkomst van de faculteit Geesteswetenschappen van de UvT waar Claire Polders een lezing gaf. Zij had Letteren en Filosofie gestudeerd, was schrijfster en woonde in Parijs. Daar moest ik dus wel naartoe. Geen idee meer waar de lezing over ging, maar ik vond het wel interessant. Ze had ook een aantal boeken om te signeren. Die ben ik toen misgelopen omdat er meer belangstellenden waren. Maar toevallig waren we allebei met de trein en liepen we samen terug naar het station. We raakten aan de praat over bloggen en over haar schrijverschap, hoe ze haar eerste manuscript eerst had laten lezen door Hugo, oftewel de veel te jong overleden Prof Dr. H.J.A. Verdaasdonk, ook een van mijn favoriete docenten. Afijn, we hielden nog een tijdje contact en ze stuurde me later ook een gesigneerd boek met opdracht. Afijn, dadelijk bij het aanmaken van de links kijken of ze inmiddels weer iets nieuws heeft geschreven.

En van Captain W.E Johns dan?

Van hem heb ik geen gesigneerd boek. Jammer. En hij is natuurlijk alweer 46 jaar geleden overleden dus ik kan niet meer bij hem in de rij gaan staan. Toch had ik er bijna eentje gehad. Een jaar of zes geleden was er een grote I.B.A. veiling en daar zat een door Johns gesigneerd Biggles-boek bij. Ik had het netjes genoteerd naast andere items op de kavellijst waarin ik wel geïnteresseerd was. Die dag mocht ik de boeken aan de bieders  laten zien en daardoor lette ik op het moment dat het gesigneerde boek geveild werd niet op en ging het aan mijn neus voorbij.

Natuurlijk is dat niet het hele verhaal want omdat die Biggles-vertalingen waaraan ik heb mogen bijdragen gepresenteerd werden op I.B.A. Biggles-bijeenkomsten, heb ik toch een aantal boeken van Johns die gesigneerd zijn, niet door de auteur, maar door de vertalers, eerst Marvel en ik, later, Roger, Vincent en ik. Vooral de eerste, Biggles en zijn basis, blijft speciaal omdat ik dat gesigneerd heb voor een aantal dierbaren die te jong zijn overleden. Helaas hoort Marvel ook ben hij.

Dadelijk ga ik verder met lezen want het boek heeft te maken met het project dat ik samen met haar opzette.

Nee, ik heb geen voorkennis. Dit is niet het antwoord op vraag 29 van #50books die Martha morgen gaat stellen. Ik loop nog achter en vraag 29 was toevallig de oudste vraag van Peter uit zijn #50books reeks van vorig jaar die ik nog niet had beantwoord. En die vraag is ook nog eens helemaal actueel omdat ik hem met bijna een jaar vertraging beantwoord.

De 29e vraag van Peter luidt als volgt:

Wat heeft de vakantieperiode voor effect op je leesgedrag?

Eerlijk gezegd ben ik daar zelf ook erg benieuwd naar. Niet om de flauwe reden dat ik nog drie weken moet werken voor mijn vakantie aanbreekt, maar omdat mijn leesgedrag ieder jaar toch weer anders is dan ik van tevoren verwacht.

Vroeger was het simpel en las ik veel tijdens de vakantie. Arendsoog, Biggles, Thea Beckman, Jan Terlouw, Roald Dahl en veel meer las ik, waarbij ik wel alle vrije weken meereken. Tijdens zomervakanties kwamen daar ook nog eens strips over voetballen bij.

Verandering

Ergens is daar verandering in gekomen. Ik lees minder. Druk met studie en werk. Vooral buiten de vakanties ging ik minder lezen. Tijdens vakanties deed ik ter ontspanning niets liever dan lezen. En tijdens zomers dat allemaal goed ging, las ik stapels boeken. Er waren echter ook zomers waarin ik heel druk was in mijn hoofd en ik simpelweg de rust niet kon vinden om te gaan lezen, of als ik dan toch een poging deed, legde ik het boek al snel weg. Mijn vakantieleesgedrag is door omstandigheden dus nogal wisselend.

En deze zomer?

Gelukkig gaat nu alles goed en ik ben dan ook van plan veel te gaan lezen de komende. Mijn plannen voor de komende tijd waar ik gisteren over schreef brengen veel leestijd met zich mee, dus het lijken mij uitstekende plannen. Wellicht komen bepaalde boeken die ik ga lezen hier op dit blog nog wel ter sprake. Wat ik in ieder geval ga doen is dit blog nu afronden zodat ik kan gaan lezen: de eerste vertaling wacht.