Welke taal zou jij graag beheersen zodat je eindelijk de boeken van een bepaalde auteur niet meer in vertaling hoeft te lezen?
Dat is Peters 15e vraag in zijn #50books reeks 2015. Het is natuurlijk een gewetensvraag voor een (hobby)vertaler als ik. Ik ben blij dat mijn favoriete auteur in het Engels schrijft (en niet in het Frans, zoals mijn collega-vertaler quasi gekscherend voorstelde omdat hij het boek dat hij wilde vertalen alleen in het Frans kon vinden en niet in het originele Engels. Die Franse vertaling had ik ook en het origineel had ik geleend van de voorzitter. In de Franse uitgave stond dat het een bewerkte vertaling was dus heb ik beide versies naast elkaar gelegd. Het Frans bleek grotendeels een bewerking te zijn en in mindere mate een vertaling. Dat plan heb ik mijn collega dus maar uit het hoofd gepraat.)
Dit beantwoordt in ieder geval de vraag waarom ik sindsdien geen vertalingen meer lees waarbij aangegeven staat dat het een bewerkte vertaling is.
Het lezen van dat Frans ging me overigens redelijk af, al moet ik toegeven dat ik uit ergernis over die bewerking slechts een beperkt aantal hoofdstukken heb gelezen. Duitse boeken heb ik sinds de middelbare school niet meer gelezen, hoewel ik er toen veel plezier aan beleefde en ik al jaren van plan ben om Der Vorleser van Bernhard Schlink te gaan lezen.
Maar om terug te komen op de vraag. Als het er al van komt, zou ik graag eerst mijn Frans en Duits op willen vijzelen want ik ben ergens wel nieuwsgierig hoe het lezen in die talen me nu echt afgaat.
Door mijn vertalingen heb ik de neiging om me bij boeken die ik in Nederlandse vertaling lees af te vragen wat het werk is van de auteur en wat van de vertaler. Soms zie ik ze ook zonder het origineel te kennen de mist in gaan. Zo las ik ooit in een verder prachtig vertaald boek van Kiran Desai over de Sovjetleider Gorbachev.
Helemaal bont maakte een vertaler van van de Gordianus-reeks van Steven Saylor het. Gordianus de Vinder was een Romeinse detective uit de tijd van Julius Caesar en Mark Anthony. Alleen noemen wij die man naar Romeins voorbeeld Marcus Antonius. Dan heb je als vertaler ergens iets gemist. Overigens moet ik misschien ter verdediging van de vertaler opwerpen dat ik niet meer weet of ik dit in een boek tegenkwam of op op de flaptekst op internet toen ik op zoek ging naar andere delen uit de serie.
Als ik dan toch een extra taal zou willen leren vanwege boeken die ik in vertaling las, dan zou het Zweeds zijn. Past niet echt bij wat ik op school leerde en ik had bij het lezen van de Wallanders van Henning Mankell en de Millenium-trilogie van Stieg Larsson soms echt het gevoel dat ik in het Zweeds nog meer gegrepen zou worden omdat het misschien dichter bij het Scandinavische gevoel zou brengen.