Ergens in 2011 liep ik zoals gebruikelijk op het station de boekhandel in. Om de een of andere reden kwam ik uit bij de strips en toen ik de nieuwe Suske en Wiske zag, wist ik: die moet ik hebben. Nu was het al jaren geleden dat ik gestopt was met het verzamelen van die serie maar voor dit album wilde ik graag een uitzondering maken. Hoe dat kwam? Ik wist dat ik in dit album zou staan. En dan moet je het het hebben, hè?
En ja, redelijk aan het begin van het album las ik ‘Weg met Van der Werf!’ Gelukkig liep het met goed af met deze man want verderop riep men: ‘Leve Van der Werf!’ Dat lees ik natuurlijk liever.
Maar welk album was dat en wie was die Van der Werf?
Het album waarover het het ging was ‘Het lijdende Leiden’ over het Beleg en Ontzet van Leiden in 1573/1574. Middenin de Tachtigjarige Oorlog dus en dat ik wist dat ik het album wilde hebben had te maken met een column van Heleen Crul zo’n twintig jaar daarvoor. In die column had zij het over burgemeester Van der Werf. De beste man was een de van de vier burgemeesters van Leiden in 1573/1574 en zou tegen over de bittere hongersnood klagende Leidenaren hebben gezegd dat ze hem/zijn arm* mochten opeten als Leiden niet binnen een week ontzet zou zijn. Dat haalt ook het album van Suske en Wiske.
De crux was dat Van der Werf dat eind september 1574 gezegd schijnt te hebben en dat het Ontzet door de geuzen van Oranje op 3 oktober was. En volgens Heleen Crul was Van der Werf toen hij die belofte deed er via spionnen al van op de hoogte dat de Geuzen in aantocht waren.
Toen ik later in 2011 in De Lakenhal een tentoonstelling over Leidens Ontzet bezocht, raakte ik aan de praat met een vrijwilliger. Ik vertelde dat ik toevallig Paul van der Werf heette en dat ik mede daarom de tentoonstelling zo boeiend vond. Dat vond ze wel leuk.
Is dit familiegeschiedenis en is het verhaal van de spionnen waar?
Geen idee of er een familiestamboom is en of die teruggaat tot de zestiende eeuw. Overigens wordt de naam van burgemeester geschreven als ‘Van der Werf’ maar ook als ‘Van der Werff’. Bovendien las ik in ‘De kleine geschiedenis van Leiden voor Dummies‘ van Léon van der Hulst dat de burgemeester protestants was – en dat was te verwachten daar strijd in de Tachtigjarige Oorlog tussen Oranje en Spanje grotendeels langs de lijnen van het geloof liep – terwijl ikzelf katholiek ben. Maar daar valt weer tegenin te brengen dat mijn familie volgens de overlevering uit Roelofarendsveen en daarvoor Leiden komt en dat er als ik het goed heb meegekregen van vroeger uit banden zijn met een familie Vermeer. Dat zou weer aansluiten bij het feit dat burgemeester Van der Werf van geboorte Vermeer heette en zich later pas Van der Werf noemde. Toch eens navraag doen binnen de familie dus.
En hoe dat zit met die spionnen? Hopelijk vind ik het antwoord op die vraag in Omwille van de Vrijheid van Hans Marks dat over de laatste maanden van het Beleg en Ontzet van Leiden gaat. Er is overigens ook een e-book versie maar ik heb ik link van de uitgeverij gepakt omdat daar al een YouTube-filmpje opstaat waarin de schrijver al iets zegt over mijn mogelijke voorvader.
Wordt dus vervolgd
* Over welk van de twee verschillen de bronnen of mijn herinnering van mening.
~~~
Afbeelding van Alexander Lesnitsky via Pixabay