Maand: juni 2023

Ik hoor weer maar voor hoelang?

Met mijn experiment gaat het de goede kant op maar dat kan ik helaas niet van alles zeggen. Het heeft gelukkig een keer niets met mijn bipolaire stoornis te maken maar met mijn gehoor. Drie jaar geleden, toen ik na vijf jaar weer recht had op nieuwe toestellen, bleek bij de test van de audioloog dat mijn gehoor in vijf jaar zo hard was achteruit gegaan dat niet meer kon volstaan met een categorie 4 hoorapparaat, maar toestellen nodig had uit de zwaarste categorie, categorie 5.

Het jaar daarna heb ik het vanwege corona niet laten testen, maar vorig jaar werden mijn vermoedens bevestigd: mijn gehoor was verder achteruit gegaan. Dat betekende dat ik nog meer moet letten op het schoon houden van de toestellen en het vervangen van de slangetjes. Ik kom dan ook regelmatig bij de audicien.

In april was ik er voor het laatst. De avond daarvoor had ik bezoek en het viel zelfs mij op dat ik hard had gepraat. Meestal een teken aan de wand. Gelukkig konden de toestellen wel weer schoongemaakt worden waardoor ik weer beter hoorde. Dat effect bereik ik ook ongeveer met jaarlijks mijn oren uit laten spuiten in de winter.

Vorige week leek het me nodig om mijn gehoorapparaten weer na te laten kijken. En omdat dat niet meteen ging: een afspraak maken voor een gehoortest. Vanmorgen was het zover. En inderdaad, vooral rechts was mijn gehoor achteruitgegaan. Gelukkig was er ruimte om mijn huidige toestellen bij te stellen en heb ik, en ik niet alleen, nu het idee dat ik weer beter hoor.

De vraag is alleen: voor hoelang? En kan ik er nog wat meer aan doen? Wordt vervolgd dus. Ik vind dit echt lastig: ik heb geen controle. Goed, ik kan mijn toestellen goed (laten) onderhouden, maar als het gehoor zelf achteruitgaat, dan wordt het lastig. Het kan nog opgevangen worden door de techniek, maar we hebben vanmorgen uiteraard mijn gehoor zonder hoorapparaten gemeten.

En de uitslag was duidelijk. Ik heb nu al grote moeite om dingen te verstaan in groepen. Gelukkig is veel van mijn communicatie getypt en ben ik voor nu weer even gered tijdens gesprekken. Maar ik herhaal: voor hoelang?

Het doet me ergens toch denken aan mijn bipolaire stoornis. Die lijk ik onder controle te hebben gekregen, deels door eigen toedoen. Maar met mijn gehoor heb ik het idee dat ik minder controle heb, dat het maar afwachten is hoe mijn gehoor zich ontwikkelt, en of dat te ondervangen blijft met het bijstellen van hoorapparaten.

Een experiment: dagelijkse alle dingen doen uit mijn gereedschapskoffer voor een goed gevoel

Wat ik woensdag eigenlijk wilde zeggen maar nog niet durfde was dat ik me al een week of wat behoorlijk klote voelde. Lang niet zo erg als gewend ben na de terugslag van een manie, want die heb ik in januari natuurlijk wel degelijk gehad. Een milde terugslag dus, maar wel eentje waarvan ik het idee had dat ik er iets mee moest om erger te voorkomen.

Daar was ik dus woensdag over na aan het denken. En ik kwam op een idee dat ik gelijk vanaf donderdag uit ging voeren in een klein experiment dat loopt tot en met volgende week zondag. Daarna evalueer ik en verleng ik het misschien tot eind juli. Of ik maak het al meteen tot de nieuwe standaard. Dat weet ik nog niet, want ik merk namelijk in de vierde dag dat ik er nu mee bezig ben dat ik me wel stukken beter voel, maar dat het me nog wel wat moeite kost.

Het gaat namelijk deels om gewoontes en dat is in het begin altijd wennen, heb ik gemerkt. Zoals ik er nu over denk is het wel een moeite die ik er graag voor over heb. Laat ik toch maar uitleggen wat ik heb bedacht. In het voorjaar volgde ik bij de ggz een WRAP-cursus. Dat staat voor Wellness Recovery Action Plan van het Copeland Center. Een groep Amerikaanse ggz-cliënten onder leiding van Mary Elllen Copeland ontwikkelde dit plan in 1997 door op te schrijven wat zij gemist hadden in hun reguliere behandeling. Waar ken ik dat van?

Van theorie naar dagelijkse praktijk

Hoe dan ook, van de WRAP is wetenschappelijk vastgesteld dat het werkt en wordt inmiddels wereldwijd onderwezen. Een van de onderdelen, waar ik zelf nooit zo over na had gedacht, is de gereedschapskoffer voor een goed gevoel. Welke dingen kun je op basis van ervaringen uit het verleden doen voor een goed gevoel? Stel: je voelt je niet goed, wat kun je dan doen om je beter te voelen? Schrijven en wandelen helpen mij bijvoorbeeld. Die stop ik in mijn koffer. Hoe je die koffer vormgeeft en wat je erin stopt, mag je helemaal zelf weten. Inhoud en uiterlijk zijn voor iedereen anders. Een van mijn medecursisten had letterlijk een koffer gehaald in de kringloopwinkel. Zelf heb ik gewoon een Word-document in een opgave in Anki (tekst en plaatjes).

Ik voelde me dus al een tijdje rottig. Om persoonlijke redenen die gelukkig wel goed afliepen en om mijn boek waaraan ik toch nog een keer moet sleutelen, maar daar schrijf ik volgende week misschien wat over. Maar ik bedacht dus woensdag: wat zou er gebeuren van ik vanaf morgen elke dag alles doe wat in mijn koffer voor een goed gevoel zit?

Het resultaat in de vierde dag is dat niet alles helemaal lukt – want deels dus ook nieuwe gewoontes – maar dat ik mijn neerslachtigheid kwijt ben. Ik experimenteer nog even verder.

~~~

Afbeelding van Peter H via Pixabay

Alles viel de afgelopen maanden anders maar dat biedt kansen

Daar zit ik dan. Bloggend op 21 juni. Terugkijken op hoe het jaar tot nu toe liep en hoe ik me voel. Terugkijken wil ik niet lang realiseer ik me. Ik heb de Backspace knop net gebruikt. Ik wil vooruitkijken. Ik heb namelijk het idee dat ik de kans heb mezelf de komende tijd opnieuw uit te gaan vinden. En die mogelijkheid die wil ik graag benutten. Ik heb het idee dat lotgenoten helpen nog steeds belangrijk voor me is. Alleen het hoe en wat nog.

Maar er is iets bij gekomen. Ik heb een beetje het gevoel dat ik niet goed genoeg ben om anderen te helpen. Dat is een rottig gevoel, maar ik houd me vast aan de gedachte dat ik me vaker uit een dal heb weten terug te knokken. Ik heb een prachtige gewoonte- en gezondheidsscorekaart en die wil ik deze zomer intensiever gaan inzetten. In mei had ik namelijk ineens twee weken dat ik me erg goed voelde. Het kon er iets mee te maken hebben dat ik alle vakjes moeiteloos groen kleurde.

Alle seinen op groen? Niet helemaal

Tot er iets gebeurde dat te maken kon hebben met mijn bipolaire stoornis. Ik schrok en liet al snel alle goede intenties vallen. Weg waren de groene vakjes. Nu ben ik van de schrik bekomen ben en realiseer me inmiddels dat wat er gebeurde niet per se met een hypomanie te maken hoeft te hebben. Het kon iedereen overkomen, denk ik.

Daarnaast heb ik me de afgelopen tijd verdiept in Zelfcompassie, het boek van Kristin Neff. Dat helpt me ook omdat het de mogelijkheid biedt om naar dingen te kijken voor je reageert. Daar dacht ik al tamelijk goed in te zijn, maar beter kan altijd. Het boek gaat ook over vergeven en er bleek toch wat oud zeer opgehoopt te hebben gezeten in mijn ziel, zie de vorige alinea. Hopelijk ben ik er nu klaar mee.

Wat ik in in ieder geval weet is dat ik vanaf morgen weer alle vakjes groen ga proberen te kleuren. Kijken wat dat met me doet. In eerste instantie als experiment tot en met volgende week zondag. En ik ben benieuwd of er een antwoord komt op de vraag die me nu al een maand achtervolgt: voelde ik me zo goed omdat ik alle vakjes groen kleurde? Of kleurde ik alle vakjes groen omdat ik me zo goed voelde?

Tot snel.

~~~

Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay

Avondmens of toch ochtendmens?

Als klein kind ging ik al laat naar bed. Ik was altijd een avondmens maar de laatste jaren is het me gelukt om wel in de avonden op tijd naar bed te gaan. Ik realiseer me maar al te goed hoe belangrijk voldoende slapen voor mij is. Daar ga ik graag vroeger voor naar bed. Om 23:00 uur ben ik nog maar zelden op. Vroeger haalde ik de 00:00 met regelmaat. Maar dat had wel gevolgen.

Bij al mijn of in ieder geval praktisch al mijn manieën speelde slaapgebrek een rol. Lang dacht ik dat er niks aan de hand was als ik maar fit wakker werd ’s morgens. Maar juist in die gedachte, schuilt een gevaar, heb ik recent ontdekt. Hoe sterker de greep van een manie raak, hoe minder uren ik slaap. Terwijl ik wél fit wakker word. Daar heb ik van geleerd dat ik toch echt minstens zeven tot acht uur slaap per nacht nodig heb. Dat is goed slapen tegenwoordig voor mij.

En gelukkig kan ik zeggen dat dat zeven tot acht uur slapen ook lukt en ik denk dat nu het moment is om te kijken of ik op een veilige manier nog wat meer een ochtendmens kan worden. Omdat ik nooit echt wist wat ik met slapen aan moest, qua manieën dan, koos ik vaak voor een langzame start van de dag met flink wat snoozen van de wekker. Dat beviel me eigenlijk wel, en het voelde ook wel veilig. Rustig op gang komen leek mij heel verstandig.

De eerste helft van de vorige maand was ik echter zo enthousiast door de Fearless Living Academy van Leo Babauta, waar ik me bij aangesloten had, dat ik een paar keer voor de wekker wakker werd. Dat is voor mij een zeldzaamheid. En ik stond ook nog energiek op ook. Geweldig, alleen jammer dat het eindigde met een hypomanie. En dat terwijl ik nou niet uren eerder wakker werd, hooguit een half uur voor de wekker. En ik had ook nog steeds zeven tot acht uur geslapen. Hoe dan ook: ik werd energieker wakker, er gebeurde iets waarvan mijn behandelaar dacht dat het een hypomanie was. Maar ik schreef gisteren al dat die hypomanie geen hypomanie was, zoals ik deze week ontdekte. Maar toen had ik allang alles laten vallen en dat betekent dat alle seinen al een maand op groen staan.

Daarom lijkt het me een goed idee om deze zomer eens te kijken wat er met me gebeurt als ik daadwerkelijk meteen met de wekker opsta. Ik weet hoe belangrijk zeven tot acht uur slapen per nacht voor mij is. En ik weet op welke signalen ik nog meer moet letten. Dus hoef ik de snooze-knop niet meer als soort van veiligheidsmechanisme te gebruiken.

Ik ben benieuwd wat het me op gaat leveren.

~~~

Afbeelding van Larisa Koshkina via Pixabay

Gereedschapskoffer voor een goed gevoel

Gisteren nam ik een besluit. Het was precies vier weken geleden dat ik een hypomanie had. Althans, dat was de lezing van mijn behandelaar nadat ik haar mailde. Dat deed ik ongeveer een uur nadat ik iets deed wat ik herkende van eerdere manieën. Het was schrikken en maar al te herkenbaar van eerdere manieën. Gelukkig kon ik het met de persoon in kwestie uitpraten. Wel leek het me nuttig om even een time out te nemen. Wat er gebeurde, overkwam me normaal alleen tijdens een manie, als ik achteraf lang te weinig medicijnen had geslikt, als ik bewust of onbewust signalen had genegeerd. Dán kon zoiets als hierboven gebeuren.

Twijfel

Nu wist ik echter heel zeker dat al die dingen niet aan de hand waren. Ik slikte een flink hogere dosering van mijn medicijnen, ik hield dagelijks mijn signaleringsplan bij en daarbij wees niets op problemen. Alhoewel, toen ik wat nauwkeuriger naar de voorbije paar weken had gekeken, zag ik dat ik 2 keer 2 dagen signalen had gemist. Verklaarbaar want dit waren signalen waarop ik in het verleden alleen maar op lette als andere signalen zich voor hadden gedaan. Dat was dus even wennen, vandaar dat ik die signalen had gemist. Dus ik ging mee in de analyse van mijn behandelaar. Gelukkig kon ik het wel uitpraten met degene tegen wie ik uitgevallen was.

Het betekende voor mij dat ik even alles uit handen liet vallen, terwijl het juist zo lekker ging. Ik had een Wellness Recovery Action Plan-cursus gevolgd en daar onder andere een gereedschapskoffer voor een goed gevoel samengesteld. Dingen die je elke dag kunt doen voor een goed gevoel. In mijn geval tien dingen. Maar dat liet ik dus vallen. En ik liet ook het forum van Leo Babauta een beetje vallen waar ik me bij had aangesloten. Bepaald niet helemaal want ik vond het veel te leuk om met gelijkgestemden over gewoontes en veel meer te praten. Ik was bij dat forum uitgekomen omdat de basis van mijn boek ooit gelegd is door blogs over een boek van Babauta.

Geen hypomanie maar wat dan wel?

Ik liet dus behoorlijk wat vallen en weet nu heel zeker dat ik nu geen manie of hypomanie heb en waarschijnlijk had ik die vier weken en een dag geleden ook niet. Als ik naar de definitie ga zoeken – en dat deed ik gisteren – klopt het niet. Ik had niet minstens drie van de opgesomde zeven symptomen en die moesten ook nog eens minstens vier dagen achter elkaar stand houden. Dat laatste was dus helemaal niet aan de orde. Misschien was ik wel gewoon boos op iemand omdat hij me voor de zoveelste keer onderbrak terwijl iets belangrijks wilde zeggen. Misschien herkende ik wel een situatie uit een echte manie. Misschien vergat ik tot tien te tellen. En misschien schatte ik deze ergernis niet goed in. Misschien…

Toch schrok ik wel. Het had nooit mogen gebeuren én ik voelde me op dat moment geweldig, misschien door al al die gelijkgestemden op dat forum van Babauta, en dat ik mezelf geweldig voelde, deed wel denken aan eerdere (hypo)manieën. Alles ging de eerste twee weken van mei ineens geweldig. Ik kon zonder moeite alles afvinken uit mijn gereedschapskoffer voor een goed gevoel. Na die (vermeende) hypomanie lukte dat na een paar dagen ineens niet.

Niet iedere ergernis wordt een manie

Dat schreef ik al in mijn boek. Dus besloot ik gisteren om vanaf maandag (overmorgen) weer te proberen alles uit mijn gereedschapskoffer voor een goed gevoel uit te voeren. Ik haal normaal gesproken toch al zeven uit tien. Maar ik heb nu gezien hoeveel beter ik me voel door net dat stapje extra te zetten. Dat wil ik proberen, zeker nu ik weet dat mijn hypomannie dat dus waarschijnlijk niet was. En het helpt ook dat ik kan vertrouwen op een goed signaleringsplan. Ik blijf dus ik durf het wel te proberen. Daarnaast ben ik al een week of drie bezig met het boek Zelfcompassie van Kristin Neff. Dat geeft hopelijk extra gereedschap om herhaling van (hypo)manieën of andere ellende te helpen voorkomen.

~~~

Afbeelding van PublicDomainPictures via Pixabay