Zo, mijn eerste MOOC zit erop en ik heb het nog gehaald ook. Ik moet zeggen dat het concept me prima bevalt, al kende ik het al van Udemy. Daar noemen ze het overigens geen MOOC. Mijn eerste echte MOOC was Learning how to learn. Je zou denken dat ik dat toch al wel zou moeten kunnen met een universitaire titel achter m’n naam.
Boeiend gegeven
Dat klopt ook. Ik heb mijn bul gehaald, al heb ik daar door manische episodes wat langer over gedaan. Ik heb leren altijd als heel boeiend ervaren. Toch heeft het voor mij altijd raadsels gehouden. Om maar iets te noemen: in klas 4 kreeg ik bijles wiskunde. Als mijn bijlesdocent uitschreef wat ik uitrekende, ging het prima. Maar als ik de dag proefwerk had, moest ik zelf weer schrijven en lukte er niets. Natuurkunde was in de onderbouw ook niet aan mij besteed maar toch heb ik een keer bijna het hoogste punt van de klas gehaald terwijl er toen veel onvoldoendes waren. Het proefwerk daarna was weer dramatisch van mijn kant terwijl de rest van de klas het beter deed. Het verschil: de docent had voor het eerste proefwerk al zijn aantekeningen uitgetypt. Ideaal voor mij omdat ik het onderwerp nu makkelijk kon bespreken. Voor het tweede proefwerk waren de aantekeningen weer gedicteerd. Daar ging met mijn slechtere gehoor en handschrift mis.
Ik was dus op voorhand heel benieuw hoe moderne technieken het leren vergemakkelijken, of dat juist oeroude technieken nog steeds in gebruik zijn. Van de zomer had ik al Lezen, weten en niet vergeten van Mark Tigchelaar gelezen en dat ben ik tegelijkertijd met de MOOC gaan ophalen.
Ophalen is beter dan herlezen
Dat is namelijk een belangrijk punt uit zowel de MOOC als het boek. Iets voor de tweede keer lezen heeft niet zo veel zin (tenzij er langere tijd voorbij is gegaan en je het boek dus min of meer als nieuw leest). Een veel betere strategie is lezen, samenvatten, controleren en daarna na een dag pauze niet te herlezen maar juist je herinneringen ophalen uit je geheugen. Dan zijn je hersenen veel actiever met de stof bezig dan wanneer je simpelweg herleest. Dat je pas na een dag pauze weer gaat ophalen heeft te maken met wat Oakley en Sejnowski van Learning how to learn ‘spaced repetitions’ noemen. Door een dag over te slaan, moet je dieper in je geheugen graven om het weer boven te krijgen waardoor je het uiteindelijk beter onthoudt. Dat komt ook naar voren in Lezen, weten en niet vergeten.
Ik heb nog lang niet alles verteld wat ik geleerd heb en beide bronnen maken meer dan duidelijk dat de beste manier om iets te leren is om dat wat je hebt geleerd aan een ander uit te leggen. Het is zelfs een optionele eindopdracht van Learning how to learn. Ik heb daar zelf de effecten van gemerkt door Peter Pellenaars’ bespreking van Mastering the art of change van Leo Babauta. De komende tijd ga ik zijn voorbeeld volgen met Learning how to learn (en een beetje Lezen, weten en niet vergeten).