Voor je je een nieuwe gewoonte aan kunt leren (of juist af wilt leren) is het handig om te kijken hoe een gewoonte er nu uitziet volgens James Clear in zijn boek Atomic habits.
Een gewoonte doorloopt vier stadia in de tijd:
signaal -> hunkering -> antwoord -> beloning
De vier stappen toegelicht
Dit patroon van vier stappen is in elke gewoonte aanwezig. Laten we het nader bekijken om er betekenis aan te geven. Stap 1 is het signaal dat je brein aanzet tot een bepaald gedrag. Het signaal voorspelt een bepaalde beloning. Vroeger waren dat meestal signalen die gerelateerd zijn aan een plek die te maken heeft met primaire beloningen als eten, water of seks. Tegenwoordig zijn de beloningen vaak uitgesteld, zoals roem of geld, vriendschap, of liefde. Je brein is continu op zoek naar dit soort signalen.
Stap 2 is de hunkering. Als er een signaal is dat wijst op een beloning ga je hunkeren naar die beloning. En die hunkering maakt of breekt een gewoonte. Als het signaal geen verlangen of hunkering naar de beloning roept, is het verdomd lastig om ergens een goede gewoonte te maken. Tegenovergesteld is er geen hogere wiskunde nodig op te snappen dat juist die hunkering het zo moeilijk maakt om slechte gewoontes af te leren. Waar iemand naar hunkert of verlangt, verschilt per persoon.
Stap 3, het antwoord op het signaal en de hunkering, is het gedrag (waarvan je wilt dat het een gewoonte wordt of dat je juist wilt ontwennen als gewoonte). Wandelen, naar de sportschool versus roken of een vette hap naar binnen werken, zeg maar.
Stap 4 is de beloning. Het doel van de gewoonte, het goede gevoel dat het oplevert.
Appeltje eitje, toch?
Je doorloopt de vier stappen (die Clear Wetten noemt) en je hebt een gewoonte, voilà. Ik hoef je niet te vertellen dat het niet zo simpel is. Voor iets een gewoonte is heb je herhaling nodig. Je moet je brein trainen. Daar heeft heeft James Clear een model voor bedacht dat ik hier nu kort opschrijf maar morgen en overmorgen pas uitgebreider bespreek.
Wet -> Hoe creëer je een goede gewoonte?
- Signaal -> Maak het duidelijk
- Hunkering -> Maak het attractief
- Antwoord -> Maak het gemakkelijk
- Beloning -> Maak het bevredigend
Was je al opgevallen dat je de opdrachten na de pijl ook kunt ontkennen?
Achtergrond
In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg, Good habits, bad habits van Wendy Wood en Atomic habits van James Clear.
~~~