Series: Gewoontes

Nou ja, woord vooraf, ik heb het er de laatste tijd vaker over gehad maar door de hele situatie rond het coronavirus heb ik behoorlijk wat tijd over en gelukkig heeft Elja een goed idee. Ik ga de komende tijd proberen dagelijks te bloggen. En dus over een onderwerp dat daar wel bij past: gewoontevorming. Ik wil echt uitzoeken hoe het werkt en waarom. Voor mij is het een onderwerp van belang en ik zal de komende tijd waarschijnlijk ook wel uit gaan leggen waarom. Ik zeg ‘waarschijnlijk’ omdat ik van dag tot dag wil kijken waar ik zin in heb om over te bloggen, hetgeen series, of – erger nog – cliffhangers overigens niet uitsluit.

Daar heeft Charles Duhigg in The power of habit namelijk een handje van. Het boek is niet helemaal wat ik ervan verwachtte maar het is wel beter dan ik gehoopt had. Ik kan het iedereen die van verhalen of van thrillers en detectives houdt, warm aanbevelen. Spannend en waargebeurd. En nuttig, daar ben ik van overtuigd.

Daarnaast staat Good habits, bad habits van professor Wendy Wood op het programma en keer ik waarschijnlijk ook terug naar Zen habits: mastering the art of change van Leo Babauta waar zowel Peter als ik eerder al uitgebreid over blogden.

Waarom deze interesse in gewoonte?

Ik heb het gevoel dat het mij de afgelopen jaren geholpen heeft. Op momenten waarop ik niet alert was maar die ik misschien wel voor had kunnen zijn. En dat zijn momenten waar anderen ook voor kunnen komen te staan. Omdat ik via Peter de ‘gewoontemethode’ ken, kwam ik vorig jaar en begin dit jaar op het idee deze wat intensiever in te zetten.* Je hebt vast al begrepen dat het hielp. Al werd het vorig jaar met een aantal andere factoren wat veel en leverde het me 2,5e maand later een manie op. Dit jaar kwam ik beter beslagen ten ijs. Maar daar komt kom er een later blog nog op terug; het punt is dat het helemaal niet gek is dat jij je in dezelfde situatie bevindt of gaat bevinden als waar ik me begin dit jaar of vorig jaar in bevond, en je kent deze methode niet. Dan heb je een probleem want dan voel je je miserabel en krijg je veel minder gedaan. Al moet daar wel bijgezegd worden dat er begin dit jaar nog iets meespeelde – daarover misschien later ook meer – maar ik heb de methode vorig jaar dus ook al eens tegen dit euvel ingezet. Met succes.

Daat gun ik anderen dus ook… En je gaat misschien wel leren hoe je van je smartphoneverslaving afkomt.

* Om het nog wat lastiger te maken: je moet je ook realiseren dat je deze methode op deze specifieke manier – waarover later meer – in kunt zetten; dat duurde bij mij dus ook 3,5 jaar.

Achtergrond

In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.

~~~

Afbeelding van Free-Photos via Pixabay

Vandaag maar een kort berichtje denk ik. Ik wilde voor ik in het weekend echt tot de kern van de zaak doordring vandaag en morgen stilstaan bij wat ik aan gewoontes te danken heb. In tijden zoals deze wil ik naast alle ellende die je hoort ook stilstaan bij positieve dingen. Je mag ook je zegeningen tellen, vind ik.

En de meeste van mijn gewoontes zijn zegeningen; natuurlijk heb ik ook slechte gewoontes maar die bewaar ik lekker voor later. Nu eerst wat ik te danken heb aan goede gewoontes:

• Acht vertalingen vanaf 1999 and counting. Die acht vertalingen zijn er vooral gekomen omdat het mij lukte tijdens het vertaalproces er gewoon iedere dag voor te gaan zitten. Het eerste boek verscheen weliswaar op 16 juni 2001 maar ik begon er al al in september 1999 aan en was er bijna dagelijks mee bezig met een pauze van een klein jaar toen Marvel een uitgeverij zocht.
• Bijna al mijn college-aantekeningen uitgetypt. Wie mijn handschrift kent begrijpt waarom. Ik had vanaf de eerste collegedag de gewoonte om dezelfde avond nog mijn aantekeningen van de colleges uit te typen. Behalve dat het ervoor zorgde dat me meteen duidelijk werd of ik de collegestof begreep had het effect dat ik een vraagbaak werd voor medestudenten.
• Elke dag wandelen vanaf 6 juni 2015. Heerlijk gewoon.
• Elke dag met programmeren bezig zijn tijdens mijn omscholing tot web developer in 2016/2017.
• Elke dag leerstof gespreid herhalen met Anki, tijdens mijn opleiding en nog een half jaar daarna. En weer vanaf augustus vorig jaar.
• Elke dag lezen vanaf begin dit jaar.

Er valt misschien iets op. Mij wel: ik was al voor ik met Peter mee ging doen een gewoontedier maar besefte dat toen nog niet. In 2012 gebeurde er iets wat een breuklijn veroorzaakte. Daarover morgen meer.

En mocht je nou denken: dat lukt mij allemaal nooit. Laat ik je geruststellen, zo moeilijk is het niet, jij kunt het ook en het heeft waarschijnlijk veel minder met wilskracht en doorzettingsvermogen te maken dan je denkt.

Achtergrond

In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.

~~~

Afbeelding van Waltteri Paulaharju via Pixabay

The power of habit van Charles Duhigg is een heel ander boek dan Zen habits – Mastering the art of change van Leo Babauta. Het laatstgenoemde boek is duidelijk een zelfhulpboek waarin lezers stap voor stap bij de hand genomen worden om eerst nieuwe gewoontes aan te leren en vervolgens slechte gewoonte af te leren. Met dat boek kun je mee aan de slag via beide links hieronder bij het kopje ‘Achtergrond’.

Het boek van Duhigg heeft een duidelijk andere opzet. Zoals hij het zelf zegt in de appendix bij het boek (er gaat nog wat vooraf aan het citaat):

Dat maakt het dus een heel ander boek en dat zorgt uiteraard ook voor een andere bespreking. Stap voor stap samenvatting op weg naar een nieuwe gewoonte of een afgeleerde oude gewoonte heeft weinig nut. Toch vind ik het boek te interessant, boeiend en leerzaam om verder helemaal links te laten liggen. Daarom heb ik het volgende bedacht: het boek bestaat uit negen hoofdstukken in drie delen – de gewoontes van individuen, de gewoontes van bedrijven en de gewoontes van maatschappij, voorafgegaan door een proloog en afgesloten met een appendix over hoe je kennis uit het boek in kunt zetten. Die delen uit het boek ga ik de komende dagen kort bespreken zodat je kunt beoordelen of je ze interessant vindt. Tot slot kijk naar goede gewoontes aanleren en naar slechte gewoonte afleren volgens Duhigg.

Als ik het boek kort zou moeten samenvatten zou ik dat als volgt doen: de zoektocht naar wat gewoontes zijn; hoe je ze moet veranderen en hoe mensen, bedrijven en maatschappijen ze inzetten. Dat maakt het boek misschien iets minder praktisch dan dat van Babauta maar juist des te interessanter. Het onderwerp gewoontes gaat echt leven; je ziet hoe het ingrijpt in het leven van mensen, hoe wetenschappers het raadsel gewoontes ontrafelen, hoe bedrijven als Alcoa en Starbucks ze inzetten; welke rol ze hebben gespeeld bij de burgerrechtenbeweging in de VS in jaren vijftig en zestig. En nog zo veel meer. Dat maakt het boek tot een ware pageturner. Ik begrijp nu wel waarom Duhigg de Pulitzerprijs gewonnen heeft.

Proloog

In de proloog noemt Duhigg ene Lisa, een vrouw van 34. Zij was de lieveling van onderzoekers naar gewoonte. Ooit was ze te zwaar, dronk ze en had ze schulden. Nu had ze al meer dan drie jaar een baan, was ze fit en dronk of rookte niet meer. En dat was aan haar hersenen te zien. De patronen van haar oude gewoontes lichtten nog zwakjes op maar haar nieuwe gewoontes waren sterker te zien. En hoe ze in die metamorfose was geslaagd: ze was met één ding – stoppen met roken – begonnen en had zichzelf daar technieken aangeleerd die steeds opnieuw kon inzetten. Duhigg beëindigt zijn proloog met: “Gewoontes veranderen gaat niet altijd makkelijk of snel en het is niet altijd eenvoudig. Maar het kan en we weten nu hoe.”

Achtergrond

In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.

“Wie is Michael?”

“Je kind. Je weet wel. Hebben we opgevoed?”

Hij keek haar niet-begrijpend aan: “Wie is dat?”

Aan het woord zijn Eugene Pauly en zijn vrouw Beverly. Maar Eugene wist het niet en de volgende dag werd hij ernstig ziek en moest hij voor langere tijd naar het ziekenhuis. Hij bleek een hersenontsteking te hebben en vocht wekenlang voor zijn leven. Maar hij herstelde, lichamelijk althans. Dat was volgens zijn artsen een wonder.

Maar toen Eugene na een lange revalidatie naar huis mocht, was al duidelijk dat het toch niet zo positief was als eerst gedacht werd. Hij vergat ongeveer letterlijk alles binnen vijf minuten en aan dingen die na begin jaren zestig waren gebeurd, had hij geen enkele herinnering.

Toch was met Eugene op het eerste gezicht goed een normaal gesprek te voeren. Het weer. En van voor 1960. Maar het was zijn artsen duidelijk dat er iets ernstig mis met hem was. Zijn vrouw kreeg instructies om hem 24 uur in de gaten te houden want buitenshuis zou hij gegarandeerd verdwalen of erger.

Hij werd thuis onderzocht en moest dan bijvoorbeeld een plattegrond van zijn huis tekenen. Maar dat lukte niet. Daarna liep hij naar de w.c., dat konden de onderzoekster en zijn vrouw horen aan het doortrekken…

Wat ook vreemd was aan Eugene was dat hij wel drie, vier kon ontbijten. Maar hij had aan die eerdere keren geen herinnering.

Weg

Op een dag kon Beverly Eugene nergens vinden in huis. Hij was de deur uit. Ze vroeg het bij buren, zocht de hele buurt af maar geen Eugene te bekennen. Totdat Beverly in grote paniek weer thuis kwam en hij doodgemoedereerd televisie zat te kijken. Hij wist van niks maar de sporen van de wandeling waren hem aan te zien.

Beverly nam contact op met de onderzoekers. Die snapten er niets van. Ze moest maar met hem meelopen als hij het nog eens deed. En dat deed hij. Elke dag en hij kwam ook altijd weer thuis, met of zonder Beverly, met of zonder onderzoekers.

Niemand begreep het

Hoe kon iemand met een geheugen van nog geen vijf minuten dit voor elkaar boksen? Tot het opviel dat Eugene de weg moest vragen of niet meer kon vinden als er iets anders was dan anders. Eugene had ook totaal geen idee hoe hij had gelopen. Die twee dingen brachten de onderzoekers op een spoor: zou dit een nieuwe gewoonte zijn? Kon dat bij iemand zonder geheugen? En wat leert dat ons dan over gewoontes?

Meer weten: kijk op internet. Daar en in de medische literatuur staat Eugene Pauly bekend als Patient E.P.

Achtergrond

In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.

~~~

Afbeelding van S. Hermann & F. Richter via Pixabay

Toen Paul O’Neill in 1987 directeur werd van Alcoa, de Amerikaanse aluminiumgigant, was de verbazing groot. Wat had deze voormalige regeringsbureaucraat bij een multinational te zoeken? Een bedrijf bovendien waar het de voorgaande jaren niet goed mee was gegaan.

Toen O’Neill zich aan aandeelhouders en investeerders voorstelde, werd de verbazing nog groter. Men was gewend dat nieuwe CEO’s het hadden over synergie, over het maximaliseren van aandeelhouderswaarde; winst kortom.

O’Neill had een heel ander praatje en men verwachtte er weinig van. O’Neill zei: “Alles draait voor mij om de veiligheid van de werknemers.” De toehoorders waren stomverbaasd. Eén van hen adviseerde al zijn klanten zelfs al hun aandelen Alcoa te verkopen. Iets wat hij in het boek van Duhigg bestempelde als letterlijk het slechtste advies dat hij ooit had gegeven.

Wat gebeurde er?

O’Neill streefde dus naar veiligheid voor werknemers. Alles stond in dat teken en tijdens een tour langs de fabrieken stelde hij dat met hem overal over viel te onderhandelen, behalve over de veiligheid van werknemers. Dit had tot gevolg dat veel processen onder de loep werden genomen als er een werknemer gewond raakte tijdens het werk. Dingen die onveilig waren, werden recht gezet. Het gevolg was dat er minder kosten waren terwijl de opbrengsten omhoog gingen.

En er veranderde nog iets: de cultuur binnen het bedrijf veranderde van promotiegericht naar veiligheidsgericht, naar saamhorigheid. Toch was er een dodelijk ongeluk voor nodig om iedereen binnen het bedrijf ervan te doordringen dat het O’Neill ernst was. Maar hij beschouwde de dood van de werknemer als zijn schuld en dat van zijn managementteam. Na dat ongeluk was hij dag en nacht in touw. Binnen een week waren alle veiligheidsrailings in het bedrijf opvallend geel geschilderd en de veiligheidsvoorschriften herschreven.

Het was O’Neill menens

Vanaf dat moment was dat iedereen duidelijk. Hij voerde een duidelijke communicatiestructuur in – geholpen door e-mail, die hij al vroeg binnen Alcoa implementeerde. De gevolgen waren zichtbaar: minder gewonden en ziekteverzuim binnen het bedrijf; een beter gestroomlijnd productieproces omdat de gewonden vaak vielen als gevolg van onjuistheden in het productieproces. En werknemers voelden zich meer bij het bedrijf betrokken; zozeer zelfs dat ze soms innovaties voor durfden te stellen die het bedrijf veel geld opleverden.

Dat alles zorgde ervoor dat Alcoa niet alleen veilig werd voor werknemers maar ook een winstgevend bedrijf; waar de aandeelhouder ook profijt van had. Vandaar dus de opmerking van de beleggingsadviseur aan het begin van dit stuk.

Eén verandering kan dus uitmonden in heel veel verandering. Dat heet een keystone verandering. Keystone laat zich vertalen als hoeksteen, of fundamenteel. Er valt meer over te vertellen, net als over O’Neill maar mocht je nieuwsgierig zijn dan verwijs ik naar het boek.

Achtergrond

In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.

~~~

Afbeelding van bertvthul via Pixabay

Ik wilde The power of habit in zes afleveringen samenvatten maar merk dat dat lastig is. Ik kan er wel een formule uit halen voor het aanleren van nieuwe gewoontes of juist het afleren van bestaande/slechte gewoontes maar dat komt morgen en overmorgen.

Eerst nog een verhaal uit het boek want wist je dat de Amerikaanse burgerrechtenbeweging ook gebruik maakte van gewoontes? Van een bepaald soort gewoontes. Het begon met Rosa Parks en de bus. Maar hoe heeft haar daad – weigeren op te staan toen de blanke chauffeur dat vroeg – zo veel gevolgen gekregen terwijl er al eerder zwarte vrouwen hadden geweigerd om op te staan?

Duhigg geeft het grif toe. Er zijn vele analyses van dit moment in de geschiedenis gemaakt maar hij denkt dat gewoontes zeker een rol hebben gespeeld. Er was namelijk een verschil tussen Rosa Parks en de eerdere vrouwen die hadden geweigerd om op te staan. Rosa Parks was namelijk, meer dan de andere vrouwen, onderdeel van de gemeenschap. Ze had vrienden en bekenden door de hele gemeenschap in Montgomery, Alabama. Er waren mensen boos door verschillende lagen in de samenleving. Die mensen beschouwden haar als een vriendin. En wat doe je als vrienden in de problemen komen?

Juist, dan schiet je te hulp. Duhigg noemt dat social habits. Omdat bepaalde mensen door hun boosheid in actie kwamen, werd de boosheid steeds groter. Parks was lid van allerlei kleinere en grotere gemeenschappen en stond binnen die gemeenschappen goed bekend. En hoe meer mensen zich geraakt voelden en in actie kwamen; hoe moeilijker het werd om niet in actie te komen. Iedereen kende ofwel Rosa Parks, ofwel iemand die mee wilde doen aan de busboycot. Dan is het nog verdomd moeilijk om zelf afzijdig te blijven. En dus doe je mee en krijgt een beweging momentum.

Dit waren slechts drie van de vele verhalen die in het boek van Duhigg te lezen vielen. Die verhalen heeft Duhigg verweven met uitleg over hoe je een gewoonte aanleert of juist afleert. Daarover morgen en overmorgen meer.

Achtergrond

In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.

~~~

Afbeelding van Valiphotos via Pixabay

Sinds 1 januari dit jaar vul ik elke avond voor ik mijn laptop afsluit en naar bed ga mijn projectenlijstje in. Projecten klinkt in mijn geval wat duur maar zo had Elja het bestand genoemd en dat heb ik aangehouden. In mijn geval staan er 10 dingen op het projectenlijstje. Dingen die ik elke dag wil doen. Klinkt uitdagend, valt wel mee. Zo heb ik er voor de zekerheid op staan dat ik mijn medicijnen in moet nemen. Een minuut werk maar het af moeten vinken creëert een extra check. Dat geldt overigens ook voor de andere dagelijkse gewoontes. Als het die dag niet is gelukt mag ik geen groene 1 plaatsen. Er zijn grotere rampen maar dat mooie groene veld met al die enen motiveert wel.

Toch is het me in al die maanden nog steeds niet gelukt om een dag bij alle vakjes een groene 1 neer te mogen zetten. Altijd ontbreekt er wel eentje, of twee. Dat heeft er ook mee te maken dat ik twee dingen voorlopig uitstelde maar ik die wel in het schema liet staan. Afvinken gaat niet en dat zorgt voor een wit vlak. Vandaar dat ik vandaag twee vervangende activiteiten bedacht waarmee ik vanaf morgen dagelijks wil beginnen. De eerste is bloggen en de tweede is een cursus waar ik hopelijk op het werk, voor de I.B.A. en hier baat bij heb. Dan kleuren die vakjes weer groen.

Er is overigens nog een reden waarom tien dagelijkse gewoontes niet indrukwekkend hoeven te zijn. Ik leerde van Barbara Oakley in A mind for numbers een handigheidje om uitstelgedrag te voorkomen. Stel je hebt huiswerk. Je moet iets met hoofdstuk 7. Wat werkt dan het meest motiverend? Maak de opdrachten van hoofdstuk 7? Of werk aan hoofdstuk 7? Ik denk het laatste. Oakley noemt dat product vs process. Product kan aanvoelen te veel hooi op je vork. Terwijl je met denken aan het proces gewoon kunt beginnen en dan vaak nog verbazend ver komt ook gewoon omdat het risico kleiner is dat je niet begint omdat je er als een berg tegen de hoeveelheid werk opziet. Die truc gebruik ik ook in mijn projectenlijstje. Ik hoef geen vijftig pagina’s per dag te lezen, maar ik wil wel elke dag een boek/e-reader in de hand hebben en gewoon wat lezen. Vier pagina’s zijn dan ook prima. En het werkt. Tot nu toe heb ik dit jaar meer gelezen dan in jaren.

Maar goed, terug naar het projectenlijstje. Het lukt me maar niet om een dag alleen maar groene enen te krijgen. En dat terwijl ik de laatste tijd zo veel over gewoontevorming gelezen heb. Daarom – en omdat ik wat speciaals wilde doen bij deze 250ste post op blog – wil ik kijken of ik al mijn mijn kennis over gewoontes in kan zetten om groene enen te krijgen. Op internet circuleert een artikel dat stelt dat het ergens tussen de 18 en 254 dagen duurt tot een activiteit een gewoonte is geworden. Wendy Wood haalt dat onderzoek ook aan in haar boek Good habits, bad habits. Maar ze haalt ook een ander onderzoek aan dat mij hoopvol stemt. Bij onderzoek naar mensen die bloed doneren, bleek dat dit vanaf ongeveer 40 keer een voortdurende gewoonte wordt.

Veertig keer iets doen dus tot het een gewoonte is. En laat het nu vanaf morgen nog 44 dagen duren tot 1 juni. Dus wil ik tot en met 31 mei 44 dagen vol met groene enen. Ik doe hier verslag, morgen maak ik een pagina aan. En omdat ik niet te streng voor mezelf wil zijn: Leo Babauta stelt dat een gewoonteverandering geslaagd is bij minstens 75% tot 80% van de dagen succes. Dat wil dus zeggen: 33 dagen. En dat is mijn doel.

Achtergrond

In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.

~~~

Afbeelding van Michele Walfred via Pixabay