Op dit moment herlees ik Good habits, bad habits van Wendy Wood. Toen ik het in april las, maakte ik geen aantekeningen en achteraf was dat wel handig geweest omdat ik erover wilde bloggen. Maar er is nog een reden waarom ik het boek herlas en over die reden wil ik het vandaag hebben.
Ik begon deze serie over gewoontes omdat ik maar niet begreep waarom ik er maar niet in slaagde van het vertalen van Mossyface een gewoonte te maken terwijl dat bijvoorbeeld voor The boy Biggles – het uiteindelijke Biggles en zijn basis uit 2001 – of voor Comrades in arms en de bijbehorende informatiemap Biggles and the Ministry of Information van Daniel Tangri, die vanuit historisch perspectief erg in interessant is, uit 2011 nooit enig probleem was. Wapenbroeders en de informatiemap zijn beide overigens nog te krijgen via de shop van de International Biggles Association. Biggles en zijn basis is uitverkocht.
Ik kan je zeggen, dat gevoel was een rare gewaarwording. Er waarom liepen mijn wandelingen wel lekker, of mijn Anki-oefeningen? Ik begreep er niets van. Reden genoeg om eens diep in de materie te duiken, maar ook dat viel niet mee want ik had er natuurlijk geen rekening mee gehouden dat dit project wel eens last zou kunnen hebben van hetzelfde euvel als Mossyface.
Medicijnen waren mijn eerste kandidaat
Sinds 2012 slik ik meer medicijnen en dat leek me zoals ik al eerder beschreef een logische verklaring. Afvlakking (van het gevoelsleven): het werd toen ik erover begon in de spreekkamer herkend dus ik zou er best eens last van kunnen hebben.
Dat denk ik nog steeds maar inmiddels denk ik dat er nog iets anders speelde – ik ben optimistisch dus ik gebruik de verleden tijd – en dat idee werd vanmorgen in het boek van Wendy Wood bevestigd.
Er knaagde al een tijdje iets
Je kunt het stress noemen. In ieder geval, ik dacht dat ik die stress bij het vertalen achter me kon laten want die had daar niets mee te maken. Het was namelijk totaal niet gerelateerd aan vertalen. Maar omdat ik me ervan bewust was dat ik op andere gebieden wel last had van die stress heb ik die vorige week en deze week bespreekbaar gemaakt. En het lijkt erop – afkloppen – dat ik de stressfactor ook onder controle heb gekregen.
En sinds dat moment loopt het vertalen weer als een speer
Net als het lezen en het bloggen trouwens. Ik voel me nu weer net zo als toen ik The Boy Biggles of Comrades in arms vertaalde en het gaat weer op dezelfde manier. Nu is het natuurlijk hopen dat dat zo blijft want de drie genoemde activiteiten zijn nog geen gewoonte; daarvoor heb ik de smaak pas weer te kort te pakken.
Bovenstaande is voor mij wel een aanleiding om Babauta, Duhigg en Wood te herlezen om te kijken wat ze over stress te melden hebben. Dat ga ik hieronder voor Good habits, bad habits van Wendy Wood bespreken. Ik zal de komende tijd overigens het hele boek nog bespreken want ik vind het boeiend en het wijkt op punten af van Duhiggs The power of habit.
Twee zelven
Volgens Wood zijn er twee zelven. Het ene zelf is het deel van het brein waarmee je bewuste beslissingen neemt. Dat deel van het brein zetelt in het nieuwste deel van de hersenen, de prefrontale cortex. Het tweede zelf is dat van gewoontes. Dat zetelt in het putamen, een onderdeel van de basale ganglia, een veel ouder deel van de hersenen. Ik kom er morgen nog op terug.
Voordat het tweede zelf iets over kan nemen van het eerste moet je het het flink aantal keren gedaan hebben. Dat kun je wel stimuleren maar ook daarover later meer. Wat nu van belang is dat als er een stresssituatie is, het actieve denken, vanuit zelfbeheersing, vanuit de prefrontale cortex dus, moeilijker wordt. Volgens Wood blijkt uit onderzoek dat mensen onder stress minder (kunnen) nadenken maar meer hun (onbewuste) gewoontes volgen. Het maakt daarbij niet uit of het gaat om goede of slechte gewoontes.
Kansen en een verklaring
Als je veel goede gewoontes hebt, kunnen deze volgens Wood ervoor zorgen dat ze door een crisissituatie loodsen. Je blijft onbewust vasthouden aan je gewoontes. Dat verklaart waarom het mij ondanks deze stress – die ik niet herkende als hinderlijk voor vertalen, lezen of bloggen – wel lukte om te bezig te blijven met Anki of met wandelen – maar dat Mossyface er steeds bij inschoot. Die eerste dingen had ik in een stressvrije periode dusdanig vaak gedaan dat mijn tweede zelf het overnam, dat het een gewoonte werd. Voor vertalen c.s. had ik bewuste aandacht nodig omdat ik het nog te weinig had gedaan en bovendien kent ieder boek weer behoorlijke onderbrekingen en ook pauzes. Hierdoor bleef het in de prefrontale cortex en bleef het stressgevoelig. En liep het niet.
Hopelijk is dat nu opgelost. Wordt vervolgd.
Achtergrond
In 2015 deed ik mee met een blogreeks van Peter Pellenaars over Zen Habits – Mastering the art of change. En ik schreef eind dat jaar een vervolgreeks over hetzelfde boek. Gewoontes bleken de afgelopen jaren nogal een invloed op mij te hebben gehad. Daarom nu een hernieuwd onderzoek met daarbij ook de boeken The power of habit van Charles Duhigg en Good habits, bad habits van Wendy Wood.
~~~
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay